چندین مدل، برای تشخیص اختلال‌های شخصیت وجود دارد. یکی از این مدل‌ها، توسط روانکاو و نظریه پردازی به نام کرنبرگ ارائه شده است، که در زمینه اختلال‌های شخصیت، یک متخصص برجسته محسوب می‌شود و آثار زیادی در این زمینه دارد. کرنبرگ به خصوص به خاطر کارهایش با اختلال‌های شخصیت مرزی و خودشیفته معروف است.
کرنبرگ اصطلاح “سازمان شخصیت” (Personality Organization) را برای مشخص کردن شدت اختلال‌های روانی ارائه داد. او سه سطح برای سازمان شخصیت در نظر گرفت که از سالم تا به شدت بیمار را نشان می‌دهند: ۱) نوروتیک (neurotic) که به سالم‌ترین سازمان‌های شخصیت اشاره دارد. ۲) مرزی (borderline) به سازمان‌های شخصیتی کمتر سالم اشاره دارد. ۳) در نهایت سایکوتیک (psychotic) به سازمان‌های شخصیتی که از همه بیمارتر هستند، اشاره دارد.
بر اساس مدل کرنبرگ، شخصیت‌های خوب سازمان یافته، عملکرد نسبتا مناسبی دارند و از سلامت بهتری برخوردار هستند، در حالی‌که شخصیت‌های سازمان نیافته، عملکرد بسیار ضعیفی دارند و اختلال‌های شدید را نشان می‌دهند.
به منظور ارزیابی سطح سازمان شخصیت، کرنبرگ سه عامل را بررسی کرد:
- واقعیت سنجی، بدین معنی است که آیا فرد می‌تواند بین آنچه واقعی است و آنچه واقعی نیست، تمایز قایل شود. وقتی واقعیت سنجی در شخصی مختل می‌شود، تمایز آنچه از ذهنش نشات می‌گیرد از رویدادهایی که در محیط پیرامونش اتفاق می‌افتد، برای فرد دشوار می‌شود. از دست دادن واقعیت سنجی با توهم و هذیان مشخص می‌شود.
- ادراک منسجم و سالم از خود و دیگران در طول دوران کودکی از طریق تعامل با مراقبان شکل می‌گیرد. در حالت ایده آل، این تعامل‌های اولیه ذهن ما را قادر به شکل دادن یک درک دقیق و متعادل از خودمان و دیگران و روابطمان با دیگران می‌کند.
- سطح بلوغ مکانیزم‌های دفاعی: بر اساس نظریه روان-پویشی، مکانیزم‌های دفاعی از لحاظ سطح پختگی با یکدیگر تفاوت دارند. مکانیزم‌های دفاعی بالغانه‌تر پیچیده‌تر و انعطاف پذیرتر هستند و در خدمت بهینه‌سازی عملکرد فرد قرار دارند. مکانیزم‌های ناپخته‌تر، ساده‌تر هستند و انعطاف‌پذیری کمتری دارند و در عملکرد فرد اختلال ایجاد می‌کنند.
منبع:
https://www.gulfbend.org/poc/view_doc.php?type=doc&id=482&cn=8
https://www.mentalhelp.net/personality-disorders/three-levels-of-personality-organization/