رشد سریع روانشناسی در قرن بیستم باعث توجه به شخصیت فردی و تجلی آن در نظریه‌های روانشناختی نوظهور از جمله مدل ساختاری ذهن (اید، ایگو و سوپرایگو) توسط فروید شد که طبق آن جنگ میان این سه پایگاه کل رفتار آدمی را شکل می‌دهد. مبتنی بر کار فروید، چشم‌انداز روانپویشی بر فرایندهای روانی ناهشیار نظیر آرزوها و ترس‌های ناهشیار تاکید می‌کند و تجارب دوران کودکی را در شکل‌دهی شخصیت بزرگسالی بسیار مهم می‌داند.
شخصیت سبب یکتایی افراد می‌شود. هر شخصی الگوی خاص و ماندگاری از صفات را دارد که توسط آن با سایرین و جهان پیرامون خود تعامل می‌کند. شخصیت مشخص می‌کند که کیستیم و از فرایندهای روانشناختی درونی (انگیزه‌ها، فانتزی‌ها، الگوهای مشخص فکری، احساسی، نحوه تجربه خود و دیگران، راه‌های مقابله و دفاع و غیره) شکل می‌گیرد. گرچه شخصیت می‌تواند در طول زمان تغییر کند، مشخصه‌های اصلی آن اغلب ثابت می‌مانند.
سبک شخصیتی و اختلال شخصیتی از هم متمایزند. همه افراد دارای سبک شخصیتی هستند. اصطلاح اختلال حد افراطی یا غیرمنعطف سبک شخصیتی را مشخص می‌کند که باعث بدکارکردی و/یا رنج قابل‌توجه می‌شود. مثلا یک فرد با سبک شخصیتی خودشیفته لزوما به اختلال شخصیت مبتلا نمی‌باشد. در اختلال شخصیت روان فرد باعث پریشانی قابل‌توجه برای خود یا دیگران می‌شود و بخشی از تجربه فردی است که نمی‌تواند آن را به یاد آورده یا به‌راحتی تجسم کند.
سطح سازماندهی شخصیت بر روی طیفی از سطح سالم، تا نوروتیک و مرزی، تا سایکوتیک قرار دارد. در سمت سالم افرادی قرار دارند که در اکثر حوزه‌ها (نظیر واقعیت آزمایی، تمایز خود-دیگری، تنظیم عاطفی، توجه و یادگیری و غیره) کارکردی مطلوب دارند. معمولا روابط رضایت‌بخشی دارند، دامنه نسبتا کاملی از احساسات و افکار متناسب با سن را تجربه و درک می‌کنند، هنگام فشار توسط رویدادهای بیرونی یا تعارض درونی انعطاف‌پذیر عمل می‌کنند، مضمون نسبتا منسجمی از هویت شخصی دارند، تکانه‌ها را در رفتاری مناسب با موقعیت ابراز می‌کنند، مطابق با ارزش‌های اخلاقی درونی شده رفتار می‌کنند، نه از پریشانی بی‌مورد رنج می‌برند و نه آن را بر دیگران تحمیل می‌کنند. در آن سو، افرادی هستند که به پریشانی با شیوه‌های غیرمنعطف پاسخ می‌دهند، مثلا با تکیه بر دامنه محدودی از دفاع‌های پرهزینه و ناسازگار، یا نقص عمده یا شدیدی در اکثر حوزه‌ها دارند.
منابع:
Bornstein, R. (n.d.). The Psychodynamic Perspective. Retrieved from NOBA: https://nobaproject.com/modules/the-psychodynamic-perspective
Lingiardi, V., & McWilliams, N. (2017). Psychodynamic diagnostic manual: PDM-2. Guilford Publications.
Personality and the Psychodynamic Perspective. (n.d.). Retrieved from Lumen: https://courses.lumenlearning.com/wmopen-psychology/chapter/what-is-personality/
What Is Personality? (n.d.). Retrieved from Psychology Today: https://www.psychologytoday.com/intl/basics/personality