استفاده از شبکه‌های اجتماعی، همانند فیسبوک، توییتر و اینستاگرام به بخش مهمی از ارتباطات در دنیای مدرن تبدیل شده است. علی‌رغم فواید و تاثیرات مثبت این شبکه‌ها، نگرانی‌هایی درباره تاثیرات منفی استفاده بیش از اندازه از این شبکه‌ها وجود دارد. از آنجایی که شبکه‌های اجتماعی به راحتی از طریق تلفن‌های هوشمند در دسترس هستند، احتمال دارد که افراد به استفاده زیاد از آن عادت کنند. هر چند که پژوهش‌های کمی تا به حال در این زمینه صورت گرفته است. اما، ظاهرا در درصد کمی از افراد، تاثیرات مخرب چشمگیری در جنبه‌های مختلف زندگی، از جمله روابط و دستاوردهای تحصیلی و شغلی مشاهده می‌شود.
خیلی از کاربران شبکه‌های اجتماعی به صورت عادتی از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند، که می‌تواند بر سایر جنبه‌های زندگی آنها اثر منفی داشته باشد یا اینکه مشکل‌ساز و حتی خطرناک باشد (مثلا چک کردن شبکه‌ها در هنگام رانندگی). بقیه رفتارها بیشتر از اینکه خطرناک باشند، آزاردهنده هستند. اما، می‌توانند نشانگر مشکلاتی در استفاده از این شبکه‌ها باشند، مثلا، چک کردن شبکه‌ها هنگامی صرف شام با دوستان. حتی، برخی دیگر ترجیح می‌دهند، به جای صرف وقت با دوستان و خانواده به شبکه‌های اجتماعی سر بزنند.
اگر شما فکر می‌کنید که ممکن است در معرض خطر اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی باشید، این شش سوال ساده زیر را از خود بپرسید:
- آیا شما وقت زیادی را صرف فکرکردن به شبکه‌های اجتماعی، یا برنامه‌ریزی برای استفاده از آن می‌کنید؟
- آیا احساس می‌کنید که تمایل شدیدی به استفاده هر چه بیشتر از شبکه‌ها دارید؟
- آیا از شبکه‌های اجتماعی به منظور فراموش کردن مشکلات شخصیتان استفاده می‌کنید؟
- آیا غالبا سعی می‌کنید از شبکه‌های اجتماعی کمتر استفاده کنید، اما موفق نمی‌شوید؟
- آیا اگر قادر به استفاده از شبکه‌ها نباشید، احساس بی‌قراری و ناراحتی می‌کنید؟
- آیا از شبکه‌های اجتماعی به قدری استفاده می‌کنید، که تاثیر منفی روی شغل یا تحصیلات شما دارد؟
اگر پاسختان به همه این شش سوال مثبت است، احتمالا، شما به شبکه‌های اجتماعی اعتیاد پیدا کرده‌اید. اما تنها راه مطمئن شدن از این موضوع، مراجعه به یک روانشناس یا روانپزشک است. اگر پاسخ شما به چند سوال مثبت باشد، احتمالا استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای شما به صورت عادت درآمده است و بهتر است فکری برای کاهش زمان استفاده از شبکه‌ها کنید.
منبع:
Mark D. Griffiths (۲۰۱۸). Addicted to social media, Psychology today