همچون یک پناهنده
سبک‌های دلبستگی مضطرب دوسوگرا و اجتنابی که در پست‌های گذشته به آن‌ها پرداخته شد، هر دو مواردی از الگوهای دلبستگی سازمان‌یافته هستند، بدین معنا که کودک استراتژی مشخصی را در قبال روابط دلبستگی خویش پیش می‌گیرد. درمقابل، کودک دارای سبک دلبستگی آشفته یا سازمان‌نایافته (disorganized) هیچ راهکار مشخصی در رابطه با روابط دلبستگی‌اش ندارد؛ چنین کودکی ممکن است گاهی به مادرش بچسبد، گاهی از او دوری کند، و یا حتی همچون یک کودک ایمن رفتار کند. این کودکان گاهی نیز رفتارهای عجیبی از خود نشان دهند که برای دیگران بی‌معنا به نظر می‌رسند.
دلبستگی آشفته که ناایمن‌ترین سبک دلبستگی محسوب می‌شود، اغلب درنتیجۀ تجربۀ تروما از جانب مراقبین شکل می‌گیرد. تروما می‌تواند جسمی، مثل تنبیه بدنی یا مشاهدۀ خشونت خانگی مکرر، ارتباطی، مثل نفرت‌ورزی یا القای وحشت، غفلت، به‌معنای رها کردن کودک به حال خود و بی‌توجهی به او، و یا ترومای جنسی باشد. والدینی که چنین تجارب تروماتیکی را برای کودکان خویش رقم می‌زنند، اغلب خود قربانی تروما بوده‌اند. آن‌ها که زمانی کودکانی ترسیده بودند، اکنون به والدینی ترسناک بدل شده‌اند، که نه‌تنها قادر به کاهش پریشانی‌های کودک خویش نیستند، بلکه به منبعی برای پریشانی بیشتر آنان بدل می‌شوند.
پیام تروما برای کودک آشکار است: کودک درمی‌یابد که مراقب او همان آزارگر اوست. آنکه دوستش دارد، همانیست که باید از او بترسد. کودک درمانده که همچون یک پناهنده چاره‌ای جز حفظ ارتباط با مراقب شکنجه‌گر خویش را ندارد، واقعاً نمی‌داند که چه راهکاری را در رابطه با او در پیش بگیرد: به او نزدیک شود؟ از او فاصله بگیرد؟ نرمال باشد؟ یا دور خودش بچرخد؟ بنابراین سرانجام ملقمه‌ای از تمام این راهکارها را در الگویی نامنظم به نمایش درمی‌آورد.
این کودکان درآینده به بزرگسالانی با دلبستگی هراسان (fearful) بدل می‌شوند که با احساس اضطراب و وحشت مداوم در روابط نزدیک، بی‌اعتمادی و ترس از طرد و ترک شدن، و خودپندارۀ منفی آن‌ها را می‌شناسیم، ویژگی‌هایی که ما را به یاد اختلال شخصیت مرزی می‌اندازد. آن‌ها که می‌خواهند برای برآوردن نیازهایشان به دیگری نزدیک شوند ولی از آن وحشت دارند، عاقبت با رفتارهای متناقض خویش دیگری را از خود می‌رانند و با تأیید پیش‌فرض‌های ذهنی خود دربارۀ غیرقابل‌اعتماد بودن دنیا و بی‌ارزش بودن خودشان، چرخۀ ناامنی خویش را تکرار می‌کنند.
منبع:
The Forgotten Attachment Style: Disorganized Attachment – Mariana Bockarova