نویسنده: کارن هورنای
مترجم: محمد جعفر مصفا
پارهای از متن کتاب:
تداعی آزاد کاری است مشکل. نه تنها مغایر با عادات ما در ارتباطات روزمره و برچسب های قراردادی و سنتی ما است؛ بلکه تحقق آن در مورد هر بیمار با بیمار دیگر متفاوت است یا بگوییم تداعی آزاد در رابطه با هر بیمار مشکلاتی به بار می آورد که متفاوت با مشکلات بیمار دیگر خواهد بود! بیمارانی هستند که جریان تداعی آزاد برای آن ها رعب انگیز است و در برابر آن مقاومت خواهند کرد. زیرا اگر قرار باشد که به هر احساس و اندیشه ای اجازه عبور آزادانه از ضمیر ناآگاه به ضمیر آگاه داده شود، دیگر جایی به عنوان منطقه ممنوعه و محرمات ( تابو ) باقی نخواهد ماند.
در جریان تداعی آزاد، ترس هایی ممکن است برانگیخته شوند که نوعشان بستگی به گرایش های عصبی ( نوروتیک ) موجود دارد. به عنوان مثال: فردی بیمناک که از کودکی اسیر تهدیدات و خطرات غیر قابل پیش بینی زندگی بوده است، به این عقیده می چسبد که انسان باید همه وقایع زندگی را پیش بینی کند. هر چقدر چیز ها رو بیشتر پیش بینی کند، کنترل و تسلطش بر زندگی بیشتر می شود. در نتیجه، از اقدام به هر کاری که اثرات و نتایج آن قابل پیش بینی نیست امتناع می ورزد. حصار پیش بینی ها برای او حکم سنگری دفاعی را دارد.
برای چنین شخصی تداعی آزاد نوعی بی پروایی و ریسکی خطرناک است. زیرا معنای آن این است که شخص به ذهن خود اجازه دهد همه چیز را ظاهر کند، بدون اینکه از قبل بداند چه چیز را ظاهر خواهد کرد؛ چه چیز را ابراز خواهد نمود؛ و عاقبت این ظاهرسازی به کجا خواهد انجامید.
کارن هورنای روانکاو آلمانی، که سال های پختگی کاری خود را در آمریکا سپری کرد، از نخستین روانکاوانی بود که بر نقش عوامل فرهنگی (که از طریق روابط افراد در دوران کودکی با دیگرانِ مهم زندگی خود، اثرشان را ابراز می دارند) بر شکل گیری وضعیت های روان رنجور تاکید کرد.
او معتقد بود که افراد از همان ابتدای زندگی، به دلیل برآورده نشدن نیازِ مورد عشق واقع شدن توسط والدین، در خود خصومتی بنیادین را پرورش می دهند که به آنچه او “اضطرابِ بنیادین” می خواند می انجامد.
او این “اضطراب بنیادین” را به صورت “احساس تنها و درمانده ماندن در دنیایی بالقوه متخاصم” توصیف می کرد.
در نگاه هورنای، افراد برای مقابله با این اضطراب بنیادین، در آینده به طور غالب، یکی از سه روش ارتباط برقرار کردن با دیگران را پیش خواهند گرفت:
۱-حرکت به سوی دیگران۲- حرکت علیه دیگران۳- حرکت به دور از دیگران.
خودکاوی از مهم ترین و مشهورترین آثار هورنای محسوب می شود. گرچه او اذعان می داشت که خودکاوی روشی جایگزین روانکاوی نیست، معتقد بود که در روانکاوی نهایتا فرد به قابلیت خودکاوی دست می یابد.